نحوه نامگذاری شرکت با توجه به ماهیت انواع شرکت های تجاری

درابتدا جهت آشنایی بیشتر به تشریح انواع شرکت های تجارتی می پردازیم سپس موضوع اصلی نوشتار را مورد بررسی قرار می دهیم.

• طبق ماده 20 قانون تجارت شرکت های تجاری به هفت نوع، تقسیم می شود :

1. شرکت سهامی

2. شرکت با مسئولیت محدود

3. شرکت تضامنی

4. شرکت مختلط غیر سهامی

5. شرکت مختلط سهامی

6. شرکت نسبی

7. شرکت تعاونی تولید ومصرف

• شرکت سهامی :

مطابق ماده 2 قانون تجارت، شرکت سهامی شرکت بازرگانی محسوب می شود حتی اگر موضوع عملیات آن بازرگانی نباشد. و طبق ماده 3 قانون تجارت، در شرکت سهامی تعداد شرکاء نباید از 3 نفر کمترباشد. و براساس ماده 1 قانون تجارت ، سرمایه شرکت های سهامی به سهام تقسیم شده ومسئولیت صاحبان سهام محدود به مبلغ اسمی آنهاست.

• انواع شرکت های سهامی

بر اساس ماده 4 قانون تجارت شرکت سهامی به دو نوع سهامی خاص و سهامی عام تقسیم می شود.

• شرکت سهامی خاص :

شرکت هایی که تمام سرمایه آنها در موقع تأسیس منحصرآ توسط مؤسسین تأمین گردیده است. و طبق ماده 5 قانون تجارت سرمایه شرکت های سهامی خاص از مبلغ 1,000,000 ریال نباید کمتر باشد.

• شرکت سهامی عام :

شرکت های که مؤسسین آنها قسمتی از سرمایه شرکت را از طریق فروش سهام تأمین می کنند اینگونه شرکت ها شرکت ها سهامی عام نامیده می شوند. ومطابق ماده 5 قانون تجارت سرمایه شرکت های سهامی عام از مبلغ 5,000,000 ریال نباید کمتر باشد.

• شرکت با مسئولیت محدود :

طبق ماده 94 قانون تجارت، شرکت با مسئولیت محدود شرکتی است که بین دو یا چند نفر برای امور تجارتی تشکیل می شود وهر یک ازشرکاء بدون اینکه سرمایه به سهام یا قطعات سهام تقسیم شده باشد، فقط تا میزان سرمایه خود درشرکت مسئول پرداخت بدهی ها و تعهدات شرکت است.

• شرکت تضامنی :

شرکت تضامنی شرکتی است که در تحت اسم مخصوصی برای امور تجارتی بین دو یا چند نفر با مسئولیت تضامنی تشکیل می شود. اگر دارایی شرکت برای پرداخت تمام بدهی ها کافی نباشد هریک از شرکاء مسئول پرداخت بدهی ها شرکت می باشد؛هر قراری که بین شرکاء برخلاف این ترتیب داده شده باشد در مقابل اشخاص ثالث کان لم یکن خواهد بود.

• شرکت مختلط غیر سهامی :

شرکت مختلط غیرسهامی شرکتی است که برای امور تجاری در تحت اسم مخصوصی بین یک یا چند نفر شریک ضامن و یک یا چند نفر شریک با مسئولیت محدود بدون انتشار سهام تشکیل می شود؛ شریک ضامن مسئول کلیه بدهی ها است که ممکن است علاوه بر دارایی شرکت پیدا شود، شریک مسئولیت محدود کسی است که مسئولیت او فقط تا میزان سرمایه است که در شرکت گذارده و یا بایستی بگذارد.

• شرکت مختلط سهامی :

به موجب ماده 162 ق.ت، شرکت مختلط سهامی شرکتی است که در تحت اسم مخصوصی بین عده شرکاء سهامی و یک یا چند نفر شریک ضامن تشکیل می شود.

* شرکاء سهامی کسانی هستند که سرمایه آنها به صورت سهام یا قطعات سهام متساوی (قیمت) درآمده و مسئولیت آنها تا میزان همان سرمایه است که در شرکت دارند.

* شریک ضامن کسی است که سرمایه او به صورت سهام در نیامده و مسئول کلیه بدهی ها است که ممکن است علاوه بر دارایی شرکت پیدا شود، در صورت تعدد شریک ضامن مسئولیت آنها در مقابل طلبکاران و روابط آنها با یکدیگر تابع مقررات شرکت تضامنی خواهد بود.

• شرکت نسبی :

مطابق ماده 183 قانون تجارت، شرکت نسبی شرکتی است که برای امور تجاری تحت نام مشخصی بین دو یا چند نفر تشکیل و مسئولیت هریک از شرکاء به نسبت سرمایه ای است که در شرکت گذاشته.

• شرکت تعاونی :

یک شرکت تعاونی یک انجمن ثبت شده مستقل و وظیفه مند متشکل از افراد است با یک پیوستگی معمول ازعلایق، که به طور داوطلبانه با یکدیگر برای رسیدن به نیازهای اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی خود و استفاده از مشارکت مساوی از سرمایه مورد نیاز مشتری شدن محصولات و خدماتشان و پذیرش سهم منصفانه ای از ریسک و منافعی که بر اساس اصول پذیرفته شده بین المللی متقبل شده اند، متحد شده اند.

شرکت های تعاونی را می توان به طور کلی به سه گروه تولیدی،توزیعی ویا (تولیدی_ توزیعی ) تقسیم نمود.

• نحوه استفاده از نام شرکت با توجه به ماهیت انواع شرکت های تجاری :

در قوانین تجاری برای استفاده از نام شرکت با توجه به نوع شخصیت حقوقی مقرراتی در نظر گرفته شده است که به شرح ذیل می باشد.

_ در خصوص شرکت های سهامی طبق تبصره ماده 4 لایحه اصلاحی قانون تجارت در شرکت های سهامی عام عبارت « شرکت سهامی عام » و در شرکت های سهامی خاص عبارت « شرکت سهامی خاص» باید قبل از نام شرکت یا بعد از آن بدون فاصله با نام شرکت در کلیه اوراق واطلاعیه ها و آگهی های شرکت به طور روشن و خوانا قید شود.

_ درشرکت با مسئولیت محدود به موجب ماده 95 قانون تجارت بیان شده : در اسم شرکت باید عبارت ( با مسئولیت محدود) قید شود و الا آن شرکت در مقابل اشخاص ثالث شرکت تضامنی محسوب و تابع مقررات آن خواهد بود. اسم شرکت نباید متضمن اسم هیچ یک از شرکاء باشد و الا شریکی که اسم او در اسم شرکت قید شده در مقابل اشخاص ثالث حکم شریک ضامن در شرکت تضامنی را خواهد داشت.

ضمانت اجرای استفاده از اسم شرکاء در شرکت با مسئولیت محدود، مسئولیت شریک می باشد لذا چنانچه از نام شریک استفاده شود این موضوع به ذهن متبادر ( چیزی که ناگهان به خاطر آید.) می گردد که شریک دارای مسئولیت تضامنی می باشد. در خصوص اینکه ادارات ثبت، تأیید نام شرکت با مسئولیت محدود که متضمن اسم یکی از شرکاء است را به چه نحوی ممیزی می نمایند با ابهام مواجه است که در برخی از مراجع ثبتی این دسته از نام های درخواستی تأیید و در برخی دیگر از مراجع با توجه به ممنوعیت ایجاد شده ( نام شرکت متضمن اسم شریک) رد می گردد که در این خصوص می بایستی نظام واحد در نظر گرفته شود و به نظر می رسد اسم شرکت در شرکت با مسئولیت محدود نباید به نحوی انتخاب شود که موجب اشتباه و ایهام داربودن ضمانت شرکاء گردد و اشخاص ثالث را دچار تردید و اشتباه نماید.

_ درمورد شرکت های تضامنی به موجب ماده 117 قانون مذکور، در اسم شرکت تضامنی باید عبارت (شرکت تضامنی) ولااقل اسم یک نفر از شرکاء ذکر شود. درصورتی که اسم شرکت مشتمل بر اسامی تمام شرکاء نباشد باید بعد ازاسم شریک یا شرکایی که ذکر شده است عبارتی از قبیل ( و شرکاء) یا (و برادران) قید شود.

_ در شرکت های مختلط غیر سهامی و سهامی براساس مواد 141و 163 قانون تجارت مقرر شده، در اسم شرکت باید عبارت (شرکت مختلط) و لااقل اسم یکی از شرکاء ضامن قید شود. این دسته از شرکت ها در نظم کنونی فاقد درخواست می باشند.

_ در شرکت های نسبی حسب، ماده 184 قانون مذکور، در اسم شرکت نسبی عبارت ( شرکت نسبی) و لااقل اسم یک نفر از شرکاء باید ذکر شود؛ در صورتی که اسم شرکت شامل بر اسامی تمام شرکاء نباشد بعد ازاسم شریک یا شرکایی که ذکرشد عبارتی از قبیل « وشرکاء » و « برادران » ضروری است.

_ در شرکت های تعاونی نیز نام شرکت با قید کلمه تعاونی می بایستی در نظر گرفته شود. البته مراتب فوق به نحوی در اسناد رسمی و صادر از سوی ادارات ثبت شرکت ها مورد لحاظ قرار می گیرد، معذلک در خصوص سایر اسناد شرکت های تجارتی همچون اوراق عادی و تجاری و رسمی، رصد و نظارت بر موارد مذکور و ضمانت اجرای تکالیف فوق، با ابهام مواجه می باشد.